ZİR KALE

Cevapla
Kullanıcı avatarı
Treks34
Mesajlar: 542
Kayıt: Pzt Mar 06, 2017 18:21

ZİR KALE

Mesaj gönderen Treks34 » Pzt Nis 03, 2017 18:34

1871 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinin 178. Sayfasında Atina kazasına tabi Hemşin nahiyesinde Kale-i Bala ve Zır namlarında iki harap kale bulunduğu belirtilmektedir.

Yukarı bir mevkide yer alan yapı ilginç bir şekilde Aşağı Kale anlamında Farsça “Kale-i Zir” olarak adlandırılmıştır. Zir Kale-Zil Kale olarak değişime uğramıştır.

Bölgenin en dikkate değer eserlerinden birisidir. İlçe merkezinin 15 km. güneyinde, Fırtına Deresi’nin batı yamaçları üzerinde kurulmuştur. Kalenin üzerinde inşa edildiği sarp kaya kütlesi denizden 750 metre dere yatağından yaklaşık 100 metre yüksekliktedir.

Kale dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelmektedir. Kale doğal bir kaya kütlesi üzerine kurulmuştur. Dış kalenin kapısına kuzeybatı yönündeki patika bir yolla ulaşılır. Kuzeydeki kapının söğe taşları sökülmüştür. Bir teras yardımıyla orta surlar seviyesine çıkılır. Buradan ikinci bir kapı yardımıyla kale içerisine girilir.

Kalenin kesin yapılış tarihini belirtecek veriler yoktur. Mimari unsurlarda buna imkan vermez. Prof. Dr. Anthony Bryer kalenin Trabzon Komnenosları zamanında mahalli derebeyleri tarafından yapılmış olabileceğini belirtir (14.15. yüzyıl) S. Eyice bu tarihlendirmeye katılırken ‘Kalenin ilk sahipleri hakkında bir şey söylenemez’ denmektedir.

Bryer, Trabzon İmparatorluğu döneminde ya bizzat Komnenoslar ya da İmparatorluğa bağlı yerli Lordlar (mesela Zil Kale için Hemşin Lord’u Arhakel) tarafından yapıldıklarını tahmin etmektedir. Papaz P. Minas Bıjışkyan (1871) “Kayalığın üzerinde bulunan ve Zilkale denilen eski bir kalenin içinde insana şaşkınlık veren kemerli binalar ve büyük bir kule vardır. Kalenin alt ucu, tepelerin üzerinde başka kalelere ve eski bir kilise kalıntıları bulunan Fırtına Deresi’ne kadar uzanır” diyerek gözlemlerini anlatırken, yazık ki kale tarihi hakkında bilgi vermemektedir.

Bölgenin ilk çağları olduğu gibi orta çağ tarihi de karanlıktır. Hemşin yörenin İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu zamanlarında tam olarak mı kısmen mi fethedildiğini bilmiyoruz. Belki de Bayburt ve İspir’deki Türk Beyleri Varoş Kale, Zil Kale Cihar Kale ve Pazar Kızkulesi ile denize ulaşan askeri bir kontrol kurmuşlardı ve bu yolla sahile ulaşmak istiyorlardı.

Osmanlıların bölgeyi fethinden sonra kale kullanılmaya devam etmiştir. 16.yy başlarında hazırlanan tarih defterlerin de kalenin adı Kale-i Zir (Aşağı Kale) olarak geçmektedir.

7 kat ve 8 burçtan oluşan Kalenin dış surlar, orta surlar ve iç kale diye adlandırılan 3 bölümü vardır. İç Kale içerisinde üç önemli yapı bulunmaktadır. Bunlar muhafız binası, şapel ve baş kuledir. Kule üzerinde bulunan hatıl izleri ve kiriş deliklerinden kulenin dört katlı olduğu anlaşılmaktadır. İç kalede bu kule yakınındaki yıkıntılar içinde 1979 yılında iki adet el topu bulunmuştur.

Kalede bulunan 2 el topu Trabzon Müzesi’ne getirilerek 440 (79-1-1) ve 441 (79-1-2) ile envantere kayıt edilmiştir. Toplar pirinçten döküm olarak yapılmıştır. Uzunlukları 26 cm. dir. Namlı iç çapları 4-4,5 cm.dir. Gövde üzerinde arkada ateşleme deliği bulunmaktadır. 441 nolu topun gövdesi ve namlusu üzerinde yedi süs halkası bulunmaktadır.






zil kale.jpg





Bu da kardeş kale Kale-i Bala


kale-i bala.jpg
Bu mesaja eklenen dosyaları görüntülemek için gerekli izinlere sahip değilsiniz.
ALLAH KURAN İLE AKLIN YOLUNU AÇAR

Cevapla

Kimler çevrimiçi

Bu forumu görüntüleyen kullanıcılar: Hiç bir kayıtlı kullanıcı yok ve 6 misafir